16 ปี 16 ความจริงของบัตรทอง

รศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า ได้โพสต์ลง Facebook ไว้อย่างน่าสนใจ เมื่อ 24 พฤศจิกายน 2561 เวลา 17:58 น. ความว่า

16 ปี 16 ความจริงของบัตรทอง

ก่อนปี 2545 ตอนนั้นผมเป็นหมอที่โรงพยาบาลของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในภาคอีสาน ดินแดนที่มีประชาชนมากที่สุดในประเทศไทย มีหมอน้อยที่สุด ประชาชนมีฐานะยากจนเป็นส่วนใหญ่ และมีปัญหาสุขภาพต่างๆ มากมาย การเข้าถึงการรักษาไม่ดี ผู้ป่วยไตวายไม่มีเงินจ่ายค่ารักษาพยาบาลได้ ก็ต้องปล่อยให้เสียชีวิตไปต่อหน้าต่อตา ผู้ป่วยมะเร็งก็ไม่มีค่ายาเคมีบำบัด ผมรู้สึกเศร้าใจมาก ต่อมาคนไทยมีหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ มีบัตรทองทำให้คนไทยที่ไม่มีสิทธิการรักษาข้าราชการ หรือประกันสังคม ซึ่งเป็นคนไทยส่วนใหญ่ของประเทศประมาณร้อยละ 75 สามารถเข้าถึงการรักษาได้ ผมได้เห็นการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวด้านการรักษาพยาบาลผู้ป่วยไทยก่อนมีบัตรทอง และหลังมีบัตรทอง จึงอยากเล่าให้คนไทยทุกคนทราบถึงการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ดังนี้

1. ภาระหนี้สินและการล่มสลายด้านการเงินจากปัญหาด้านสุขภาพของคนไทยลดลงชัดเจน ในอดีตครอบครัวต้องกู้หนี้ยืมสิน ขายวัว ขายควาย และทรัพย์สินต่างๆ เพื่อมารักษาอาการเจ็บป่วย ซึ่งในปัจจุบันนั้นบัตรทองสามารถแก้ไขปัญหาค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพได้ชัดเจน เป็นบุญของคนไทย

2. การเข้าถึงการรักษาพยาบาลเมื่อมีอาการเจ็บป่วยเป็นไปอย่างดี เพราะผู้ป่วยและครอบครัวไม่ต้องกังวลเกี่ยวกับค่ารักษาพยาบาลที่เกิดขึ้น เมื่อมีอาการเจ็บป่วยก็เข้าสู่ระบบการรักษาได้เลย

3. คนไทยทุกคนได้รับการรักษาที่มีมาตรฐานไม่แตกต่างกัน การรักษาที่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ สิทธิการรักษาบัตรทองก็สามารถเข้าถึงการรักษานั้นๆ ได้

4. การรักษาที่เท่าเทียมกัน แต่ก่อนผู้ป่วยสิทธิข้าราชการเท่านั้นที่ได้รับการรักษาที่มาตรฐาน ปัจจุบันผู้ป่วยบัตรทองก็ได้รับการรักษาที่เท่าเทียมกัน

5. ศักดิ์ศรีความเป็นคนเท่าเทียมกัน แต่ก่อนผู้ป่วยที่ไม่มีค่ารักษาพยาบาลต้องขอสังคมสงเคราะห์ ปัจจุบันเป็นสิทธิที่คนไทยต้องได้รับ ไม่ต้องสังคมสงเคราะห์เหมือนในอดีต แต่ถ้าการรักษาที่อยู่นอกเหนือบัญชียาหลักแห่งชาติ และจำเป็นต้องได้รับการรักษานั้น สังคมสงเคราะห์จะมีส่วนช่วยตรงนี้

6. การรักษาที่เป็นไปตามระบบ และขั้นตอนที่ควรเป็นเพื่อประโยชน์สูงสุดของผู้ป่วยตามหลักการรักษาที่มีประสิทธิภาพ เช่น การรักษาใกล้บ้านเมื่อเริ่มเจ็บป่วย และถูกส่งต่อเมื่อมีความจำเป็น ร่วมทั้งการป้องกันโรคด้วยวัคซีนในกลุ่มประชากรที่มีความจำเป็น

7. การพัฒนาระบบฐานข้อมูลด้านสุขภาพที่เป็นประโยชน์ เนื่องจากระบบการเบิกจ่ายของสิทธิบัตรทอง ต้องมีการส่งข้อมูลด้านการรักษามาที่ส่วนกลาง ทำให้ประเทศมีข้อมูลด้านสุขภาพที่เป็นประโยชน์สามารถนำมาวางแผนการแก้ไขปัญหาสุขภาพได้อย่างเป็นระบบ

8. ก่อให้เกิดการรักษาที่มีประสิทธิภาพ มีความคุ้มค่าในการรักษา เนื่องจากงบประมาณที่มีจำกัด ทำให้ทีมรักษาและผู้บริหารงบประมาณต้องออกแบบการรักษาที่ดีและมีความคุ้มค่า ก่อให้เกิดการรักษาที่เหมาะสมกับงบประมาณ

9. ก่อให้เกิดการรักษาที่มีมาตรฐานและเป็นแนวทางเดียวกันทั้งประเทศ ส่งผลให้คนไทยส่วนใหญ่ได้รับการรักษาเดียวกันที่มีผลการรักษาเป็นที่ยอมรับในภาพรวมของประเทศ

10. การรักษาโรคที่เป็นปัญหาใหญ่ของประเทศไทย เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคไตวาย โรคหลอดเลือดหัวใจขาดเลือด โรคมะเร็ง ผู้ป่วยส่วนใหญ่ทั้งประเทศสามารถเข้าถึงการรักษาที่ได้มาตรฐาน

11. ก่อให้เกิดการรักษาที่มีการประเมินและตรวจสอบความถูกต้อง เหมาะสมในการรักษาหรือไม่ เนื่องจากมีหน่วยงานในการตรวจประเมินการรักษา

12. ก่อให้เกิดการลดราคายา และเวชภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการรักษาโรคต่างๆ เนื่องจากมีระบบการต่อรองราคา และการจัดซื้อเป็นจำนวนมากทั่วทั้งประเทศ ส่งผลให้ประหยัดค่ารักษาได้มาก

13. ก่อให้เกิดการสร้างเครือข่ายการรักษาพยาบาลโรคที่เป็นปัญหาของประเทศ ส่งผลให้ผู้ป่วยในทุกๆ พื้นที่มีโอกาสได้รับการรักษาที่มีมาตรฐาน

14. ประชาชน และผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการออกแบบระบบการรักษา เนื่องจากในคณะกรรมการบริหารของบัตรทองนั้นมีตัวแทนภาคประชาชน และผู้ป่วยร่วมด้วย ย่อมส่งผลดีต่อระบบสุขภาพ

15. ก่อให้เกิดระบบการชดเชยผลกระทบ หรือผลการรักษาที่ไม่เป็นไปตามผลการรักษาที่ควรเป็น ซึ่งสิทธิการรักษาอื่นๆ ไม่มี ทำให้ผู้ป่วยได้ประโยชน์มากขึ้น ถึงแม้จะมีความกังวลใจของแพทย์ผู้ให้การรักษา แต่ถ้ามองในมุมของผู้ป่วยย่อมเป็นสิ่งที่เกิดประโยชน์มากกว่าผลเสีย

16. ก่อให้เกิดภาระหนี้สิน หรือผลประกอบการที่ขาดทุน ขาดสภาพคล่องของโรงพยาบาลต่างๆ มากขึ้นกว่าในอดีต เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการรักษามากกว่างบประมาณที่ได้รับ

นอกจากนี้อาจก่อให้เกิดภาระงานของทีมสุขภาพที่มากขึ้น ก่อให้เกิดปัญหาสภาพคล่องด้านการเงินของโรงพยาบาลมากขึ้น ซึ่งผมมองว่านี้คือ การขาดทุนของโรงพยาบาลรัฐที่ก่อให้เกิดผลกำไรต่อคนไทย ทำให้คนไทยได้รับการดูแลสุขภาพที่เป็นมาตรฐาน เราจะต้องกังวลใจอะไร ผมสนับสนุนอย่างเต็มตัวและหัวใจว่า บัตรทองคือความฝัน ความหวัง และเป็นความจริงแล้วในวันนี้

16 ความจริงที่เป็นประโยชน์กับคนไทย คือผลของ 16 ปีบัตรทอง

รศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
facebook

ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ความหมาย และความสำคัญของมนุษย์สัมพันธ์

การวางแผนจำหน่ายผู้ป่วย (Discharge planning)

เก็งแนวข้อสอบสภาการพยาบาลพร้อมเฉลยฉบับที่1